Back to top

Jaarboek 2019

Voorwoord - Peter Reekmans, bevoegd voor erfgoed, en Tom Struys, schepen van Cultuur van Glabbeek.

Nationaal goed of zwart goed bij ons – Godelieve Feyaerts – Bij het einde van het 'Ancien Régime' en het begin van de Franse Revolutie was Frankrijk in een acute financiële crisis. Eén van de remedies hiertegen, bestond in het in beslagnemen en te gelde maken van de kerkelijke goederen. Later werd de maatregel ook uitgebreid naar bezittingen van de adel. Toen de Fransen in 1795 onze streken aanhechtten bij Frankrijk, werd deze maatregel ook bij ons toegepast. In dit artikel worden een aantal gevallen van zwart goed bij ons in de buurt besproken.

Jos Devroye en 'de Bareel' - Interview door Ruben Donvil en Staf Vandegaer - Jos Devroye en zijn vrouw Juliette 'van de Bareel' wonen sinds de fusie van gemeenten van 1976 in Tienen, maar voelen zich nauw verbonden met Bunsbeek en Glabbeek. Aan zijn kleinzoon Ruben en aan Staf Vandegaer vertelde Jos vele verhalen uit zijn boeiend leven, zijn afkomst, zijn jeugd, zijn beroep als landbouwer en verzekeringsagent, de oorlog, enz.

Wereldoorlog I: Na de Wapenstilstand - Edmond Denruyter en Staf Vandegaer - Met de wapenstilstand van 11 november 1918 eindigde in de praktijk de Eerste Wereldoorlog. De gevolgen van deze oorlog lieten zich echter nog lang daarna voelen. In dit artikel beschrijven wij in het kort enkele aspecten van het leven bij ons bij het einde van de oorlog en daarna.

Heijndrick van Halle en de Sacramentstoren van Zuurbemde - Jozef Hendrickx - Heijndrick van Halle was een van de opdrachtgevers van de Sacramentstoren van Zuurbemde. Zijn familie was ook belangrijk in de geschiedenis van Tienen. In deze tekst wordt ingegaan op deze familie. Langs het grafmonument van de familie Van Ranst, tegen een pilaar in de Sint-Germanuskerk, kan daarenboven de verwantschap vastgesteld worden met deze andere belangrijke Tiense familie waarvan de leden ook heren van Zuurbemde geweest zijn.

Jan Frans Vande Gaer (1782-1820) - Een boerenzoon uit Vissenaken die uitgroeide tot 'vader van het stedelijk onderwijs' in Antwerpen - Staf Vandegaer - In deze tekst wordt in het kort het wedervaren verteld van deze man uit de buurt die, ondanks zijn korte leven, in Antwerpen sporen nagelaten heeft die we nu, 200 jaar later, nog steeds kunnen waarnemen. Daarnaast wordt ook de merkwaardige wijze beschreven waarop het stedelijk onderwijs startte in Antwerpen, met één klas van 300 leerlingen.

De scouts van Bunsbeek en hun orkest 'ECHO' - Edmond Denruyter - In de vijftiger jaren van vorige eeuw was er in Bunsbeek een scoutsgroep. Uit deze groep ontstond ook een orkestje dat optrad in zowat alle zalen in de buurt. Dit artikel geeft informatie over dit orkest en handelt verder vooral over de 'Openlucht-Crochet en Cabaret' die op zondag 15 augustus 1954 georganiseerd werd op de speelplaats van de jongensschool van Bunsbeek.

Kunstsmid August Vervloet (1907-1987), een veelzijdig man - Staf Vandegaer - De 'Sint-Truidense kunstenaar' was afkomstig uit het Antwerpse, huwde en woonde een tijdje bij ons, om nadien te verhuizen naar Sint-Truiden. Op latere leeftijd trok hij terug naar het Antwerpse. Deze fascinerende figuur was niet alleen een begaafd kunstsmid, waarvan ook bij ons nog verschillende werken bestaan, maar was ook actief als helderziende, genezer-kruidendokter, … Hij was ook een tijd bezig met een zoektocht naar het verdwenen paneel van het Lam Gods in de Gentse Sint-Baafskathedraal.

Het Kasteeltje van Lijcops in Boeslinter - André Bruyninckx, eindbewerking door Edmond Denruyter - Een van de meest merkwaardige huizen in Boeslinter is de herenwoning die meestal aangeduid wordt als het kasteeltje van Lijcops, naar de naam van de familie die nauw betrokken was bij de bouw en de evolutie van dit huis. Het artikel beschrijft zowel de geschiedenis van het huis en andere huizen in de buurt, als het wedervaren van de families die er mee te maken hadden.

Over het dragen van een scapulier - Dries Ceuppens - Jongere mensen weten meestal niet meer dat de term scapulier zowel gebruikt wordt voor een onderdeel van de kledij van monniken (dat oorspronkelijk de pij moest beschermen), als voor een symbolische kleine versie ervan of een medaille die door katholieken gedragen werd, als bescherming en voor de aan het dragen verbonden gunsten. Een en ander wordt verklaard in deze tekst.

Driemaandelijkse onderwijzersvergadering van de Kantonnale Kring Glabbeek - periode 1893-1906 - Edmond Denruyter - Op basis van twee boeken met verslagen wordt hier een beeld geschetst van de driemaandelijkse vergaderingen van de onderwijzers van het kanton Glabbeek in de periode van 1 augustus 1893 tot 24 juli 1906. De beschrijving van de lessen die in dit kader gegeven worden, geven ook een goed beeld van het toenmalig onderwijs.

50 jaar middenstandstraditie in Glabbeek - Jos Vicca - 50 jaar geleden, in 1969, werd in een aantal gemeenten rond Glabbeek de afdeling Hageland van het Nationaal Christelijk Middenstandsverbond NCMV opgericht. In 1992 werd de naam NCMV, organisatie voor zelfstandige ondernemers, en in 2000 UNIZO, Unie van Zelfstandige Ondernemers. Naar aanleiding van het 50-jarig bestaan wordt hier een en ander verteld over het wedervaren van de afdeling Hageland. Vooral de eerste 25 jaar komen hierbij aan bod.

Fietsen rond 1900 in Kapellen en elders - Edmond Denruyter - Toen rond het einde van de 19de eeuw de fiets een praktisch en populair vervoermiddel werd, ontstond ook de behoefte aan regels om het gebruik ervan 'in goede banen te leiden'. Zo vaardigde de gemeenteraad van Kapellen in 1896 een reglement voor het fietsen uit dat we hier bespreken. En wie zegt wetgeving, krijgt ook te maken met de 'handhaving', de beteugeling van overtredingen. Daarnaast ontdekte de overheid ook snel dat tegenover de nieuwe behoeften aan infrastructuur ook een nieuwe bron van belastingen stond.